Beats me! – Taartvulling

Intellectuele eigendom en muziek vormen samen een bijzondere combinatie. Waar boeken en foto’s met één rechtencategorie in verband worden gebracht – het auteursrecht – kleeft aan muziek een uitgebreide tros intellectuele eigendomsrechten en vergoedingsaanspraken die zich het beste laat vergelijken met een taart. Deze “muziektaart” is opgebouwd uit een rechtenlaag (vulling) en een vergoedingenlaag (slagroom). In deze Beats Me! gaan wij nader in op de rechtenlaag.

De opbouw van de taartvulling hangt samen met de wijze waarop muziek in elkaar steekt. Onze Auteurswet kent auteursrechtelijke bescherming toe aan muziekwerken als zodanig, meer in het bijzonder muziekwerken met of zonder woorden, dramatisch-muzikale werken en muzikale bewerkingen (muziekschikkingen en arrangementen). Het auteursrecht verschaft de rechthebbende(n) het exclusieve recht op openbaarmaking en reproductie van een muziekwerk. Uitgaande van een muziekwerk bestaande uit een liedtekst en een muzikale compositie, kunnen tekstdichter en componist aanspraak maken op een eigen auteursrecht op de tekst respectievelijk compositie. Maar ook degene die het muziekwerk in auteursrechtelijke zin met toestemming van de oorspronkelijke muziekauteur(s) bewerkt, kan aanspraak maken op een eigen “bewerkersauteursrecht”.

De taartvulling bevat tevens nabuurrechtelijke ingrediënten. Naburige rechten zijn aan het auteursrecht verwante rechten. Artiesten die muziekwerken spelen, komt op grond van de Wet op de naburige rechten als uitvoerende kunstenaars op hun optreden een naburig recht toe. Een optreden wordt ook wel uitvoering genoemd. Degene die een muziekuitvoering voor het eerst op een geluidsdrager (fonogram) opneemt en daarbij in organisatorisch en financieel opzicht het risico draagt, komt als masterowner of fonogrammenproducent eveneens een naburig recht toe op de (master)opname. In tegenstelling tot het auteursrecht – waar openbaarmaking en reproductie van muziekwerken een centrale rol innemen – gaat het bij het naburige recht primair om verspreiding en reproductie van geluidsopnamen.

De taartvulling wordt afgemaakt door toevoeging van een snufje persoonlijkheidsrecht. Zowel muziekauteurs als artiesten kunnen aanspraak maken op persoonlijkheidsrechten, ook wel morele rechten genoemd. Deze rechten vloeien voort uit hun “moederband” met het muziekwerk en het optreden en bieden bescherming tegen onder meer misvorming en verminking.

Tot zover de taartvulling. Volgende keer méér over de slagroom op de taart en de opdeling ervan in partjes.

Marie José Spit ([email protected]) Bjorn Schipper ([email protected])

Lees de blog hier!